Ludzkość zawdzięcza rozwój cywilizacyjny surowcom. Dzięki ich wydobyciu i przetwarzaniu w całej historii dziejów człowiek podnosił komfort swojego życia od poziomu kamienia łupanego po zaawansowane technologie. Inwestycje w surowce to jednak ryzykowny rynek. Ceny są zmienne i w krótkim okresie potrafią zaskoczyć nagłymi spadkami czy wzrostami. Czynniki kształtujące ceny surowców są nieprzewidywalne, a wiążą się z pogodą, sytuacją geopolityczną czy regulacjami instytucji i państw. W co warto inwestować w roku 2025?
Najłatwiej jest inwestować w surowce, które są najważniejsze z punktu widzenia gospodarczego, gdyż są przedmiotem codziennego zainteresowania międzynarodowych korporacji i państw, a przez to milionów detalicznych inwestorów na całym świecie.
Analiza rynków surowcowych
Znawcy rynków surowcowych dzielą surowce na trzy grupy: metale, surowce energetyczne i surowce rolne, które są następnie wykorzystywane do wytwarzania innych towarów. Np. z pszenicy produkuje się mąkę, a z rudy żelaza stal dla budownictwa. Z kolei ropa naftowa to plastik, z którego wytwarzane są butelki codziennego użytku. Każda grupa charakteryzuje się swoją koniunkturą.
Ceny surowców na rynkach światowych zależą w dużej mierze od wydarzeń gospodarczych, politycznych i klimatycznych na świecie. Na ogromne wahania w kursach wpływają powodzie, susze, konflikty zbrojne, niepokoje społeczne, zbliżające się wybory czy recesja. Przykładowo wybuch wojny w Ukrainie w 2022 roku i sankcje nakładane na Rosję silnie oddziaływały na rynki surowców energetycznych i energii. Odnotowano wówczas ogromny wzrost cen ropy naftowej, gazu, węgla i stali.
Po roku ceny wróciły do poziomów sprzed wojny, czemu sprzyjała ciepła zima i naprawiające się po lockdownach łańcuchy dostaw. W najbliższych miesiącach prognozowany jest dalszy wzrost cen złota, ropy naftowej oraz surowców przemysłowych, co uzasadnia się sytuacją makroekonomiczną oraz geopolityczną.
W 2021 roku Ukraina zanotowała największe w swojej historii zbiory zbóż. Po inwazji Rosji drogi eksportu, zwłaszcza morskiego, zostały zablokowane, co podbiło ceny produktów rolnych. Dzięki pośrednictwu ONZ i Turcji udało się podpisać porozumienie, które pozwoliło otworzyć bezpieczny korytarz humanitarny na Morzu Czarnym. Sytuacja wciąż jednak jest napięta, co wpływa na prognozy cen.
Dodatkowo kawa, kakao czy cukier są bardzo wrażliwe na warunki pogodowe, choroby roślin o wahania kursów walut. Kataklizmy pogodowe mogą znacząco wpłynąć na zbiory i ceny. Zmienność rynkowa ma bezpośredni wpływ na inwestowanie w surowce.
Rynki wschodzące
Niebagatelne znaczenie na rynku surowcowym ma aktualnie otwarta polityka Chin, które jako najpotężniejszy rynek wschodzący są największym konsumentem wielu surowców na świecie. Prawo popytu i podaży oznacza, że im większy popyt, tym wyższa cena. Wyższa podaż spowoduje spadek ceny.
Rynkami wschodzącymi nazywane są kraje znajdujące się na drodze do gospodarki rozwiniętej. Do tej grupy zwyczajowo oprócz Chin zalicza się m.in. Malezję, Brazylię, Turcję, Koreę Południową, Rosję, RPA, Izrael, Indonezję, Indie czy kraje Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Polskę. Wspólną cechą wielu rynków wschodzących jest szybszy potencjalny i realny wzrost gospodarczy oraz wyższy poziom inwestycji niż w gospodarkach rozwiniętych.
Rynki wschodzące są podatne na zmiany cen walut, stóp procentowych, inflacji czy cen towarów. Inwestowanie na rynkach wschodzących jest bardziej ryzykowne niż w krajach rozwiniętych, ale wyższe ryzyko oznacza wyższe zyski, co przyciąga inwestorów. Oblicza się, że obecnie kraje rynków wschodzących generują ponad 50 proc. światowego wzrostu gospodarczego. Do 2050 roku trzema największymi gospodarkami będą Chiny, Indie i USA. Dwa kraje z tej grupy należą obecnie do rynków wschodzących.
Czynniki makroekonomiczne
Ważną rolę w analizie ryzyka inwestowania w surowce mają wskaźniki makroekonomiczne. Należą do nich m.in. dynamika PKB, poziom inflacji, poziom bezrobocia, kursy walut, sprzedaż detaliczna czy produkcja przemysłowa. Na decyzje inwestorów wpływają wskaźniki wyprzedzające, w tym wyniki spółek giełdowych lub dane o sprzedaży detalicznej. Zmieniające się warunki rynkowe ilustrują wskaźniki opóźnione, w tym poziom inflacji, wielkość stóp procentowych czy dane z rynku pracy.
Bezpieczne aktywa
W wyniku pandemii COVID-19, inwazji Rosji na Ukrainę czy konfliktów na Bliskim Wschodzie inwestowanie staje się coraz trudniejsze. Przyjmowana przez inwestorów strategia inwestycyjna zmierza do poszukiwania bezpiecznych sposobów ochrony swoich środków, które charakteryzują się niskim ryzykiem oraz wysoką płynnością. Należą do nich m.in. obligacje skarbowe krajów o najwyższym ratingu oraz złoto.
Obecna niepewna sytuacja polityczno-militarna sprzyja umacnianiu się kursów kruszców. Złoto i srebro to według inwestorów bezpieczne aktywa. W 2024 roku cena złota wzrosła o ponad 26 proc. Zakupy banków centralnych i innych instytucji finansowych na giełdzie w Londynie od czasu inwazji na Ukrainę wzrosły prawie pięciokrotnie.
Banki centralne traktują złoto jako opcję do zabezpieczenia gospodarki przed szokiem finansowym lub konsekwencji zdarzeń geopolitycznych. Liderem zakupów kruszcu są Chiny, które systematycznie redukują portfel amerykańskich obligacji skarbowych na rzecz inwestycji w złoto, które służą dywersyfikacji portfela.
Z kolei srebro podobnie jak złoto jest uważane za metal szlachetny o względnej stabilności, ale ma również zastosowanie przemysłowe, co może wpływać na wahania cen w zależności od koniunktury gospodarczej. Reguła ta dotyczy także metali przemysłowych, takich jak miedź czy aluminium, które są szeroko stosowane w przemyśle.